![](https://d2ldof4kvyiyer.cloudfront.net/media/1059/bagwani.jpg)
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਮੰਡੀ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮਰੋਠੀ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੇਮਰਾਜ ਗੁਪਤਾ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਦੇ ਜਰੀਏ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚੋਂ ਸੋਨਾ ਕੱਢਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਮਾਲੀ ਨੇ ਸੇਬ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਧੁਨਿਕ ਖੇਤੀ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਪਣਾ ਕੇ 5 ਵਿੱਘੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਬਣੇ ਹੇਮਰਾਜ
ਅੱਜ, ਸੇਬਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਨਵੀ ਤਕਨੀਕ ਅਪਣਾ ਕੇ, ਇਹ ਬਾਗਵਾਨ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ | ਹੇਮਰਾਜ ਗੁਪਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਗਹਿਰੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸਨੇ ਪੁਰਾਣੀ ਫਸਲ ਦੇ ਇੱਕ ਰੁੱਖ ਦੀ ਥਾਂ ਰੂਟ ਸਟਾਕ ਦੇ 15 ਤੋਂ 20 ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਆਮਦਨੀ ਦੁੱਗਣੀ ਉਪਜ ਦੇ ਨਾਲ ਵੀ ਦੁਗਣੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ. ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਗਹਿਰੀ ਖੇਤੀ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਉਹ ਸੇਬ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿਚ ਹੋਰ ਮੌਸਮੀ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਦਾਲਾਂ ਉਗਾ ਕੇ ਮੁਨਾਫਾ ਵੀ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ | ਨੇੜੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਦੋ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਸਥਾਈ ਰੋਜਗਾਰ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਉਹ ਸੇਬ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ 10-12 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ
ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਵਿਚ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਸੇਬ
ਉਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੇਬ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ, ਕਲੋਨੈੱਟ ਰੂਟ ਸਟਾਕ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿਚ ਕੁਲ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਫਲ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ | ਜਦ ਕਿ ਸੇਬ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਤਰੀਕੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਬਗੀਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਲ ਆਉਣ ਵਿੱਚ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ |
![](https://d2ldof4kvyiyer.cloudfront.net/media/1061/cchs_organic_garden.jpg)
ਇਸ ਤਰਾਂ ਕਰੋ ਖੇਤੀ
ਹੇਮਰਾਜ ਗੁਪਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਚ ਨਵੀ ਤਕਨੀਕ ਅਪਣਾ ਲਈ ਹੈ, ਉਹਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਤਰੀਕੇ ਸੇਬ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦੇ ਉਸ ਦੇ ਪੰਜ ਵਿੱਘੇ ਬਾਗ ਵਿਚ 60 ਤੋਂ 70 ਡੱਬਾ ਸੇਬ ਨੂੰ ਨਿਕਾਲਦੇ ਸਨ | ਇਸੀ ਦੌਰਾਨ, ਉਹਨਾ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਪੂਰੀ ਰਕਮ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ. ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾ ਨੇ ਸਖਤ ਖੇਤੀ ਦਾ ਮਾਡਲ ਅਪਣਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ, ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਪੰਜ ਬਿਘੇ ਜ਼ਮੀਨ ਲਈ ਐਡਵਾਂਸਡ ਨਸਲ ਦੇ 1 ਹਜ਼ਾਰ ਸੇਬ ਦੇ ਪੌਦੇ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਏ ਹਨ। ਉਹਨਾ ਦੇ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚੋ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 200 ਬਕਸੇ ਸੇਬ ਮਿਲੇ ਹਨ | ਇਸ ਵਾਰ ਉਹਨਾ ਨੇ ਸੇਬ ਦੀ ਖੇਤੀ ਤੋਂ ਪੰਜ ਲੱਖ ਤੱਕ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ |
Summary in English: A farmer earning Rs 5 lakh from deep farming